Sód w produktach spożywczych
Sód jest pierwiastkiem chemicznym, który w postaci soli (np. NaCl) jest powszechnie znany i używany podczas przygotowywania posiłków. W soli kuchennej znajduje się ok. 40% sodu, a jego inne postaci to dwuwęglan sodu, który dodawany jest do napojów oraz glutaminian sodu, który powszechnie znany jest jako „ulepszacz” smaku i jest stosowany w przyprawianiu mięs, warzyw, ryb, serów, a także produktów gotowych jak konserwy, gotowe dania czy popularne zupki chińskie.
Niedobór sodu
Niedobór sodu jest rzadko spotykany. Dzieje się tak, że obecnie spożywamy bardzo dużo produktów przetworzonych, które zawierają ogromne ilości soli. Jednakże takie przypadki są spotykane. Do utraty sodu przyczyniają się biegunki, a także wymioty, zwiększone pocenie się, nadmierne oddawanie moczu czy niedoczynność nadnerczy, a więc wszystkie te działania, które powodują utratę elektrolitów. Niedobór sodu może prowadzić do poważnych dolegliwości jak spadek ciśnienia krwi, ból głowy czy odwodnienie.
Nadmiar sodu
Nadmiar sodu jest dużo bardziej powszechny niż jego niedobór. Dzieje się tak, ponieważ codziennie narażeni jesteśmy na spożywanie produktów przetworzonych, które zawierają bardzo dużą ilość soli. Jego nadmiar prowadzi do zaburzenia bilansu wodnego w organizmie, co skutkuje popularnym zatrzymywaniem wody w organizmie, co z kolei prowadzi do obrzęków. Bardzo poważne jest również podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi, które może doprowadzić do udaru mózgu i śmierci. Obecnie, coraz więcej ludzi zaczyna zdawać sobie sprawę, ze zgubnych skutków spożywania nadmiernej ilości soli. Jest prowadzonych wiele badań naukowych, które mają na celu opracowanie diet, które w sposób niefarmakologiczny powodowałyby obniżenie ilości spożywanej soli, a co za tym idzie, obniżały by ciśnienie tętnicze. Jednym z wyników takich badań jest opracowanie diety DASH.
Pozytywne działanie sodu
Sód pełni bardzo ważne funkcje w organizmie. Przede wszystkim pomaga utrzymać równowagę osmotyczną zewnątrzkomórkowych płynów ustrojowych. Mówiąc prościej, pomaga utrzymywać na dobrym poziomie całą gospodarkę wodną. Ponadto razem z potasem odpowiedzialny jest za poprawne przewodzenie bodźców nerwowych. Sód jest także bardzo ważnym elementem pośredniczącym w transporcie węglowodanów i białek, a także zwiększa wydzielanie soków trawiennych.
Negatywne działanie sodu
Jak wspomniano powyżej, sód pełni bardzo ważną rolę w poprawnym funkcjonowaniu naszego organizmu, a więc ma bezpośredni wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie. Dlatego tak ważne jest utrzymywanie jego ilości w posiłkach na odpowiednim poziomie (zalecane dawki poniżej). Niezwykle ważne jest zdanie sobie sprawy, że zarówno jego nadmiar, jak i niedobór mogą prowadzić do poważnych powikłań, a nawet ciężkich chorób.
Jakich produktów unikać?
Należy zrezygnować z produktów przetworzonych, gdyż one zawierają „ukrytą sól”, a są one bardzo często przez nas dosalane. Należy zwracać szczególną uwagę na to, co kupujemy. Zawartość sodu powinna być oznaczona na etykietach produktów. Pamiętajmy, że zarówno nadmiar, jak i niedobór sodu niesie za sobą poważne konsekwencje, powinniśmy więc wybierać świadomie. Poniżej zamieszczono przykładowe produkty wraz z zawartością sodu w 100 g produktu (na podstawie Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B., Iwanow K.: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005).
Łosoś wędzony 1470 mg, płatki kukurydziane 1167 mg, paluszki słone 1093 mg, ogórek kwaszony 703 mg, kapusta kwaszona 260 mg, mleko 2% 44 mg, sok jabłkowy 2 mg.
Zalecane dawki spożywania sodu
Ilość sodu, która powinna być spożywana zależy od wieku, płci, wykonywanego zawodu, a także intensywności treningów. Jeżeli masz wątpliwości, jakie dawki powinny być przez Ciebie przyjmowane, najlepiej skonsultuj się z lekarzem, który z całą pewnością pomoże Ci rozwikłać ten problem. Generalnie przyjmuje się, że zalecane normy to:
1.Dla dzieci w wieku 1-3 lat to 750 mg/dzień (~1,9 g soli)
2.Dla dzieci w wieku 4-6 lat 1000 mg/dzień (~2,5 g soli)
3.Kobiety i mężczyźni 1200-1500 mg/dzień (~3,7 g soli)
0 komentarzy